Όταν οι άνθρωποι σκέφτονται να αποκτήσουν ένα ψάρι, σκέφτονται πρώτα τα χρυσόψαρα και τους μονομάχους. Ενώ και τα δύο αυτά ψάρια είναι εξαιρετικά ανθεκτικά, είναι επίσης τα ψάρια που έχουν κακοποιηθεί περισσότερο στην ιστορία του χόμπι αυτού.
Για παράδειγμα, οι μονομάχοι διατηρούνται συχνά σε μικροσκοπικά μπολ με νερό, λιγότερο από 1 λίτρο, όταν χρειάζονται πραγματικά μια δεξαμενή τουλάχιστον 20 λίτρα.
Διαβάστε επίσης το άρθρο: 5 Μύθοι και παρερμηνείες για τους "Μονομάχους"{alertError}
Τα χρυσόψαρα διατηρούνται επίσης συχνά σε μικρές γυάλες με νερό, αλλά αυτό το ψάρι είναι φτιαγμένο για να μεγαλώνει. Τα χρυσόψαρα μπορούν να φτάσουν σε μεγέθη πάνω από 30cm.
Όταν σκέφτεστε το χρυσόψαρο που είδατε στη γυάλα στο σπίτι ενός φίλου θεωρείτε ίσως οτι αυτό είναι ένα πράγμα που θα μπορούσατε να κάνετε κι εσείς. Μια γυάλα, λίγο νερό, ένα ψάρι κι όλα έτοιμα. Εύκολα και γρήγορα. Δεν είναι όμως έτσι.
Η άλλη πλευρά αυτής της ευκολίας, είναι η αντικατάσταση αυτού του ψαριού κάθε 1-3 μήνες που συνήθως πεθαίνει. Ρωτήστε τον φίλο σας κάθε πότε του ψοφάνε.
Αυτή φυσικά,δεν είναι η διάρκεια ζωής ενός ψαριού που μπορεί να φτάσει σε μήκος πάνω από 30cm. Με την κατάλληλη φροντίδα, η κανονική διάρκεια ζωής ενός χρυσόψαρου κυμαίνεται μεταξύ 15 και 20 ετών και έχουν παρατηρηθεί περιπτώσεις που έζησαν και πάνω από 25 χρόνια.
Εάν είναι να τα θυσιάζετε μέσα σε μερικούς μήνες για να τα έχετε σε μια γυάλα, μην τα πάρετε κάθόλου, βάλτε μια φωτογραφία τους στον τοίχο να την κοιτάτε.
Τα ζώα πεθαίνουν γρήγορα υπό αυτές τις συνθήκες, αλλά όσοι δεν επιθυμούν να ψαχτούν λίγο, απλά ίσως να υποθέσουν ότι αυτή είναι η φυσική διάρκεια ζωής τους.
Στην πραγματικότητα, η φροντίδα του χρυσόψαρου είναι αρκετά περίπλοκη και τα χρυσόψαρα δεν είναι όπως έχει θεωρηθεί, ψάρι για αρχάριους.
Θα πρέπει να διατηρούνται μόνο από μεσαίους ή έμπειρους κατόχους ψαριών λόγω του σύνθετου επιπέδου φροντίδας που χρειάζονται και της διάρκειας ζωής τους.
Ένα πράγμα που διαχωρίζει τα ψάρια από τα περισσότερα άλλα κατοικίδια ζώα, όπως γάτες, σκύλους, πουλιά και ερπετά, είναι το γεγονός ότι ζουν στο νερό. Όταν οποιοδήποτε άλλο ζώο παράγει απόβλητα, δεν το επηρεάζει άμεσα γιατί τα κάνουν κάπου αλλού. Ωστόσο, όταν ένα ψάρι παράγει απόβλητα, διασπώνται από βακτήρια και γίνονται μέρος του νερού που τα διαπερνάει.
Σίγουρα η παρακάτω, δεν είναι μια ανάλυση του κύκλου του αζώτου μέσα στο ενυδρείο, ούτε αναφέρεται λεπτομερώς στη διαδικασία. Προσπαθεί πολύ συνοπτικά να δώσει μια εικόνα στον μη εξοικειωμένο υποψήφιο ιδιοκτήτη χρυσόψαρου μια ιδέα για τις αντιξοότητες στις οποίες υποβάλλεται το δύστυχο ψαράκι μέσα σε μια γυάλα.
Με τι έρχεται σε επαφή λοιπόν καθημερινά, όταν κολυμπάει σε ένα δοχείο χωρίς φίλτρο και οξυγόνωση;
Αμμωνία
Όταν τα απορρίμματα διασπώνται για πρώτη φορά, παράγεται αμμωνία. Η αμμωνία είναι η κύρια αιτία θανάτου στα ψάρια, καθώς προκαλεί σοβαρά χημικά εγκαύματα. Το κύριο ζήτημα είναι ότι προκαλεί συχνά θανατηφόρα βλάβη στα βράγχια και παράλληλα ασφυξία των ψαριών.
Τα πρώτα σημάδια περιλαμβάνουν κοκκινισμένα βράγχια, κουρελιασμένα πτερύγια, ψάρια που αγκομαχούν στην επιφάνεια του νερού, λήθαργικά ψάρια που επιπλέουν σαν μεθυσμένα.
Νιτρώδη άλατα Nitrites - (NO2)
Μετά από μερικές ημέρες έως μερικές εβδομάδες, η αμμωνία μετατρέπεται σε νιτρώδη, ουσία που είναι στην πραγματικότητα χειρότερη ακόμα.
Τα νιτρώδη συνδέονται με την αιμοσφαιρίνη στο αίμα και αποτρέπουν την ανταλλαγή οξυγόνου, το οποίο επίσης δημιουργεί ασφυξία στα ψάρια. Εάν η κοιλιά των ψαριών γίνει κόκκινη, είναι πολύ αργά για να τα σώσετε.
Νιτρικά άλατα - Nitrates - (NO3)
Τέλος, μετά από μερικές ημέρες έως μερικές εβδομάδες, τα νιτρώδη μετατρέπονται σε νιτρικό άλας, το οποίο είναι λιγότερο επιβλαβές.
Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι προκαλεί βλάβη στο ανοσοποιητικό σύστημα, αλλά τα ψάρια φαίνεται οτι το ανέχονται σχετικά καλά.
Σημείωση: Οποιοδήποτε επίπεδο αμμωνίας και νιτρώδους, ακόμη και 0,25 ppm (μέρη ανά εκατομμύριο) είναι τοξικό, ή ακόμη και θανατηφόρο, για τα ψάρια. Το ιδανικό είναι 0ppm (μέρη ανά εκατομμύριο){alertSuccess}
Τα νιτρικά είναι ασφαλή σε επίπεδα από 20-40ppm, ανάλογα με το είδος των ψαριών σας. Χρειάζεται περίπου ένας μήνας για να "στρώσει" μια δεξαμενή. Φυσικά έχοντας αναπτύξει ένα βιολογικό φίλτρο βακτηριδίων η αμμωνία μετατρέπεται σε νιτρικά μέσα σε λίγες ώρες.
Τα βακτήρια αυτά που απαρτίζουν το βιολογικό υλικό καθαρισμού, ζουν κυρίως στο φίλτρο και η αλλαγή της κασέτας του φίλτρου ή η πλύση της σε νερό βρύσης θα σκοτώσει τα βακτήρια. Τα μέσα πρέπει απλά να καθαρίζονται σε ένα κουβά με το νερό του ενυδρείου.
Διαβάστε επίσης το άρθρο: Πως θα αναγνωρίσετε οτι κάτι δεν πάει καλά στο ενυδρείο σας; {alertError}
Για να διατηρήσετε τα ψάρια σας ζωντανά και υγιή, θα χρειαστείτε κι ένα κιτ δοκιμής του νερού. Τα περισσότερα κιτ είναι σε θέση να ελέγχουν αμμωνία, νιτρώδη και νιτρικά.
Τα κιτ υγρού είναι πιο ακριβή από τα κιτ χάρτινων ταινιών, αλλά και τα δύο είναι καλύτερα από το τίποτα.
Τα χρυσόψαρα τρώνε συχνά και τρώνε πολύ.
Αυτό σημαίνει ότι απαιτούν συχνότερη συντήρηση από άλλα ψάρια, με μεγάλες αλλαγές νερού γύρω στο 50% και καθαρισμό των φίλτρων. Πρόκειται για μια μεγάλη επένδυση χρόνου και ενέργειας, και εάν κάποιος ξεκινά μόλις το χόμπι, η δέσμευση για αυτήν την ευθύνη για πολλά χρόνια δεν είναι καλός τρόπος εκκίνησης.
Παρόλο βέβαια που τα χρυσόψαρα απαιτούν πολλή φροντίδα, είναι εξαιρετικά διαδραστικά και ικανοποιητικά. Είναι εύκολο να εκπαιδευτούν και το επίπεδο δραστηριότητάς τους είναι ενδιαφέρον για όποιον τα παρακολουθεί.
Τα χρυσόψαρα, είναι πανέμορφα και υπέροχα κατοικίδια ζώα, αλλά δεν είναι για αρχάριους, και σίγουρα δεν μπορούν να ζήσουν όλη τους τη ζωή μέσα σε μπολ.
Αν λοιπόν θέλετε να ξεκινήσετε μαζί τους, σκεφτείτε το πρώτα καλά και κατόπιν κάντε το σωστά. Χαρίστε τους ένα περιβάλλον για να ζήσουν, όχι ένα κολαστήριο για να πεθάνουν.